فرآورده های دارویی زنبور عسل

فرآورده های دارویی زنبور عسل، آینده، فرصت ها و چالش های پیش رو

شهریار اسلامی تبار، سید سهند عیسی پور

خلاصه

 فرآورده های زنبور عسل از دیرباز در روش های درمانی سنتی برای درمان بسیاری از انواع بیماری ها از جمله سرطان، بیماری های عفونی، تخفیف درد مورد استفاده قرار می گرفته است. با توجه به پیشرفت های اخیر در رابطه با محصولات زنبور عسل، هدف از این بررسی ارائه بینش گسترده و در عین حال دقیق در مورد پتانسل دارویی فرآورده های زنبور عسل و جنبه اقتصادی آن می باشد. زنبور عسل هفت فرآورده منحصر بفرد تولید می کند. تحقیقات و گزارش های مختلف اثر بخشی، زهر، ژل رویال، بره موم، بر روی سرطان و مدیریت بیماری های عفونی، گلودرد، درد های عضلانی، آرتریت، جوانسازی و افزایش طول عمر، تقویت قوای جنسی و باروری، سلامت کبد، تقویت سیستم ایمنی، بهبود دیابت را تایید می کنند. مطالعات نشان می دهد که در آینده نزدیک محصولات دارویی تولید شده از فرآورده های زنبور عسل افزایش قابل توجهی خواهند داشت. گردش اقتصادی زهر، بره موم و ژل رویال به عنوان ماده اولیه جهت تحقیقات علمی و تولید محصولات دارویی، مکمل و بهداشتی بسیار بالا می باشد و در سال 2023 بالغ بر 2.7 میلیارد دلار گزارش شده است. نرخ رشد سالیانه (CAGR) سه فرآورده زنبور عسل 5% تخمین زده می شود. در کشور ایران عدم توجه به سایر فرآورده های زنبور عسل بویژه زهر، ژل رویال و بره موم مانع رشد و توسعه صنعت زنبور داری خواهد شد. جهت حمایت از تولید فرآورده های زنبور عسل، مدیریت علمی و اقتصادی این حوزه توسط سازمان ها و نهاد های مربوطه الزامی می باشد. چالش های مهم این بخش عبارتند از عدم توجه به ارزش اقتصادی فرآورده های زنبورعسل، عدم وجود متولی علمی جهت ارایه خدمات، عدم وجود استانداردهای لازم، عدم آموزش نحوه جمع آوری و نگهداری فرآورده ها، بسته بندی و بازاریابی می باشد. اهمیت های تحقیقاتی، دارویی و بهداشتی فرآورده های زنبور عسل سبب رشد روز افزون اقتصادی آنها شده است و جزو فرصت های صنعت زنبورداری می باشد. پیشنهاد می گردد مرجع و متولی مشخصی برای ارائه خدمات فرآورده ای زنبور ایجاد گردد تا از طریق استانداردسازی روش های تولید، تهیه شاخص های کیفی، جمع آوری فرآورده ها و بسته بندی مناسب بازار اقتصادی مناسبی در این حوزه شکل گیرد و فرصت های جدید درآمد زایی برای زنبورداران و ترغیب به تولید فرآورده ها ایجاد گردد و اقتصاد حوزه زنبورداری از شکل تک قطبی خارج شود.